Psychisch ontregelde kinderen

Hoe krijg je zicht op de hulpvraag van een psychisch ontregeld kind?

Peter van der Doef laat in Psychisch ontregelde kinderen zien dat hiervoor vier elementaire processen belangrijk zijn: cognitieve, relationele, emotionele en adaptieve processen. Deze processen spelen een rol in de ontwikkeling van ieder mens en krijgen bij psychische ontregelingen een specifieke invulling.

Samen vormen zij het CREA-model dat de auteur heeft ontwikkeld op basis van de orthopedagogische theorie van J.F.W. Kok (CREA staat voor Cognitie, Relatie, Emotie en Adaptatie). Adaptatie vormt een nieuw element ten opzichte van de theorie van Kok.

Psychisch ontregelde kinderen proberen zich op een vaak wanhopige manier aan te passen aan de werkelijkheid zonder dat dit streven door hun omgeving ook als zodanig erkend wordt. De interpretatie van psychische ontregelingen in termen van adaptatie helpt constructieve jeugdhulp te vinden. In de jeugdhulp is het belangrijk dat kinderen eerst kunnen herstellen van negatieve ervaringen uit het verleden alvorens tot een groei te komen. Die groei stelt ze uiteindelijk in voldoende mate in staat te functioneren zonder de bemoeienissen van jeugdhulp.

Aan de hand van een aantal thema’s geeft Van der Doef uitvoerige voorbeelden uit de praktijk, die hij analyseert in termen van het CREA-model. Ook maakt hij duidelijk hoe met het model kan worden gewerkt aan de hand van toepassingen van het model door anderen in hun eigen praktijk.

ERRATUM: helaas is in het boek een weergavefout gemaakt in het CREA-model op pagina 75 en 87. De juiste versie vind je hier. 

Psychisch ontregelde kinderen is bedoeld voor professionals in de jeugdhulp en voor allen die op enigerlei wijze betrokken zijn bij de jeugdhulp. Voor de opleiding van pedagogische professionals biedt het boek uitstekend studiemateriaal.

Peter van der Doef schrijft over verschillende cases met jongeren. Lees ze hier via Jeugdpsychiatrie.nl.
 

In het boek wordt onderscheid gemaakt in verschillende soorten van psychische ontregeling en bijbehorende hulpvragen van kinderen. Ik vind het mooi dat de kinderen in de verdere beschrijving gaan 'leven' als personen. Het kind in zijn groeiende eigenheid staat steeds centraal.

Liesbeth van Hoof (persoonlijke mededeling) .

Het boek is tijdloos in zijn pleidooi om naar heel het kind te kijken en te laten zien hoeveel de non-specifieke factoren een doorslaggevende rol spelen bij het kind in nood.

Martine Delfos (persoonlijke mededeling)

Ik kan me goed vinden in het mens/kindbeeld van het boek omdat het uitgaat van de pedagogische relatie en ruimte en een verbinding legt met de psychologische hulpvraag.

Dorien Graas (persoonlijke mededeling)

Recensies

''De auteur stelt dat de benadering van Jim van Os in de di­agnostiek zonder DSM essentieel is. Dit gebeurt aan de hand van vier vragen. Wat is er met je gebeurd? Wat is je kwetsbaarheid en weerbaarheid? Waar wil je naartoe? Wat heb je nodig? De auteur werkt dat uit en reikt zeven praktijkcasussen aan. Het betreft een specialistische doelgroep, waaraan de auteur via een goede koppeling van theorie en praktijk de uitwerking van het model uit­ reikt. Je moet er wel voor gaan zitten. Interessant.''
- Uit een recensie van Ondersteuning in Onderwijs, nummer 3 2023

''De focus op het hele systeem geeft mij ook een gevoel van trots op het ‘orthopedagoog zijn’. Niet het kind is ‘stuk’, maar het systeem heeft een vraag aan de jeugdhulp. De vragen van Van Os waar Van der Doef naar verwijst zijn daarbij prachtig.(...)

Psychisch ontregelde kinderen is geschikt voor elke orthopedagoog. Ook is het een heel passend boek voor de opleiding. Ik had het destijds graag gelezen, omdat er een directe koppeling gemaakt wordt naar de praktijk. Dit heb ik in mijn studietijd wel eens gemist. Veel studieboeken waren vrij ‘droog’. Dat is bij dit boek zeker niet het geval!''
- Uit een recensie van StoerLeesVoer, juni 2023

''Als studieboek in HBO opleidingen die raken aan de jeugdhulp kan dit boek een bruikbaar beginpunt zijn om het gesprek aan te gaan over de dagelijkse orthopedagogische praktijk en hoe je die kunt inzetten op weg naar herstel en groei.''
- Uit een recensie van GGZtotaal,  maart 2023

''Het is geschikt als leerboek voor mensen die met kinderen in de basisschoolleeftijd werken. Het blijkt ook in de dagelijkse praktijk van de opvoeding een handvat te geven aan ouders hoe met hun kind te communiceren.''
- Uit een recensie van PURE CHILD