Inspiratieboek creatief communiceren met kinderen en jongeren

Een goed gesprek vindt doorgaans niet gepland maar toevallig plaats en op plekken die daar niet per se voor bedoeld zijn, bijvoorbeeld onderweg in de auto. Als professional is het lastig om een dergelijk spontaan gesprek in scène te zetten. Hoe krijg je kinderen en jongeren aan het praten over een moeilijk onderwerp, met een wildvreemde, op een vreemde plek en op een niet door hen gekozen tijdstip?

De vraag ‘Kun je iets over jezelf vertellen?’ levert vaak niet alleen bij volwassenen maar ook bij kinderen verwarring op. Wat zal ik wel en wat zal ik niet zeggen? Vraag je ‘Waar lijk je meer op? Op een olifant of op een muis?’ dan krijg je vaker spontane reacties en zeker minder sociaal wenselijke antwoorden, want wat is sociaal wenselijker? Een olifant of een muis? Doordat je beter aansluit bij de leefwereld van het kind levert deze creatieve manier van communiceren niet alleen relevantere reacties op, de interacties met de kinderen worden ook levendiger en speelser. Zeker bij goed doorvragen, kun je erachter komen wat een kind te vertellen heeft.

Er zijn veel andere eenvoudige, uitdagende manieren om met kinderen moeilijke zaken te bespreken, variërend van samen een potje scrabbelen tot het maken van een gezinsopstelling met koffiebekertjes. Ben Baarda verzamelde ruim vijftig voorbeelden van creatieve manieren om informatie te krijgen van kinderen en jongeren over henzelf en hun leefomgeving. Greetje Sieders maakte daar veel tekeningen bij die gebruikt kunnen worden bij de gesprekken. Hopelijk inspireert het tot nog creatiever communiceren met kinderen en jongeren!

Recensies

“Het is een boek waar je doorheen vliegt; het heeft een simpele structuur, de methodes worden met voorbeelden uitgewerkt en voorzien van leuke illustraties. Het is een geweldig dynamisch boek door de vele QR-codes naar extra uitleg, gratis te downloaden materiaal of bijvoorbeeld een filmpje waarin sociaal medium TIKTOK wordt uitgelegd. Ik wil onderstrepen hoe belangrijk het is dat dit boek zulke codes bevat. Als eerste beweging kinderen uitnodigen in onze wereld van vragen, probleemdefinities, redderssyndromen en eigen opvattingen werkt in mijn ervaring met het werken met kinderen en jongeren niet. (…)Ik hou van de vele praktijkvoorbeelden die gegeven worden.”
– Recensie Systeemtheoretisch Bulletin, 41, 2, 253-256. Geschreven door Martijn Roomans, systeemtherapeut bij Praktijk GiB (Gezin in Beweging) te Cadier en Keer (Nederland).

"In dit boek zijn talloze ideeën en variaties te vinden waarmee je de communicatie verrassender en levendiger kunt maken en die op een makkelijke manier in te zetten zijn. Wat mij betreft zijn de auteurs er zeker in geslaagd om de lezer te inspireren om veel creatiever te gaan communiceren met kinderen en jongeren."
- Recensie Tijdschrift Signaal, mei 2023

"Wie kent niet het tv-programma De taarten van Abel waar een ontspannen vraag- en antwoordgesprek volgt terwijl er ondertussen een taart voor een speciaal persoon bereid wordt. Hierin zit volgens auteur Ben Baarda, die al een halve eeuw in de kinderpsychologie zit, de kracht van toegang krijgen tot wat er in een kind/jongere omgaat. (...) Met de ruim vijftig voorbeelden van creatieve manieren om informatie te krijgen van kinderen en jongeren over henzelf en hun leefomgeving is dit een ideaal experimenteer boek voor professionals. Maar ook voor de geïnteresseerde om toegang te krijgen tot het kind of de jongere."
- Uit een recensie van Bazarom (februari 2023)

''Dit boek verdient het om gelezen, maar vooral bekeken te worden. Het neemt je mee op een creatieve reis, die inspireert en – belangrijk – praktische tools aanreikt voor de dagelijkse kinder- en jeugdpraktijk. Aan de hand van drie thema’s – ‘een kind of jongere als persoon leren kennen’, ‘hoe beleeft een kind of jongere zijn gezin’, en ‘ontdekken hoe het leven van een kind of jon- gere eruitziet’ – krijg je technieken aangereikt om kindvriendelijk in gesprek te komen en het te verdiepen, bijvoorbeeld met behulp van tekenen en spelletjes. Inspirerende ideeën geven je bagage om uitdagende vragen te kunnen stellen in situaties waarin dit behulpzaam kan zijn.''
- Uit een recensie van Kinder- & Jeugdpsychotherapie, jaargang 50, nummer 3, 2023