Het kindcentrum: integraal en inclusief?!

De ontwikkeling naar inclusief onderwijs is ingezet. De minister van OCW heeft een traject van 15 jaar uitgestippeld, tot 2035.

In dit boek bekijken we inclusief onderwijs door de bril van het integraal kindcentrum. In de praktijk blijkt dat er al verschillende IKCs zijn die zichzelf inclusief IKC noemen. Uit een eerste inventarisatie (2021) bleek dat er inmiddels al 325 scholen aangaven dat zij werken aan inclusie. Er zijn ook al mooie voorbeelden te vinden. Net zoals in de ontwikkeling van het IKC zijn er gedreven mensen die hier stap voor stap vorm aan geven, soms met kleinere initiatieven, maar soms ook door bestuurlijke afspraken en fusies tussen opvang en onderwijs.

In dit boek verkennen we wat een inclusieve pedagogiek zou kunnen zijn en waar je aan zou kunnen denken als je jouw IKC inclusief gaat maken. Werken aan een inclusief IKC vraag een onvoorwaardelijke positieve attitude naar alle kinderen, gestoeld op het accepteren van diversiteit.

Tegelijkertijd verkennen we de randvoorwaarden. We staan nog maar aan het begin van een ontwikkeling, maar de randvoorwaarden voelen wat oncomfortabel aan. Een inclusief IKC betekent ook passende of inclusieve kinderopvang. Op lokaal niveau worden daarvoor wel informele voorzieningen gecreëerd, maar het ontbreekt aan landelijke richtlijnen, ook voor de BSO.

Een inclusief IKC vorm geven, vraagt afstemming met de gemeente, de samenwerkingsverbanden, de kinderopvang, de schoolbesturen èn de jeugdzorg. Op dit moment jongleren gemeenten nog met de verschillende afstemmingskaders, de verschillende nota’s en de LEA. De jeugdzorg kent op dit moment nog verschillende uitdagingen.

Echter, ….. als je met professionals in gesprek bent over de kern of de bedoeling van inclusief onderwijs, dan is iedereen daar voor. Een inclusieve samenleving, die niemand uitsluit, is een ideaal. Niemand wil kinderen wegsturen om hen iedere dag in een busje naar school te laten gaan. Ook als je weet dat de kinderen in het speciaal onderwijs liefdevol en deskundig worden ontvangen.

Daarom sluit de titel van het boek af met een uitroepteken en een vraagteken. Het kindcentrum: integraal en inclusief?! Het ontwikkelen van een IKC is (soms) al een opgave; een inclusief IKC vraagt een nieuwe overdenking. Een vraagteken is daarom wel gepast. We staan pas aan het begin, er is 15 jaar voor uitgetrokken en in andere landen is het ook gelukt. Aan de slag!