Bij meisjes en vrouwen kunnen de concentratieproblemen op de voorgrond staan, waardoor de omgeving het probleem vaak niet herkent. Waar jongens en mannen over het algemeen druk gedrag laten zien dat storend kan zijn, uit hyperactiviteit zich bij meisjes en vrouwen vaak subtieler. Zij friemelen, wiebelen, zijn met anderen bezig en kletsen veel. Dit laatste wordt vaak gezien als een typische eigenschap van meisjes en vrouwen en het overmatige ervan wordt niet herkend als mogelijk kenmerk van ADHD, schrijven Jacqueline van de Sande en Sandra Kooij in Bloedirritant! De onzichtbare strijd van vrouwen met ADHD.
Zij vervolgen:
Bij meisjes en vrouwen wordt vaker dan bij jongens en mannen de onoplettende vorm van ADHD vastgesteld. Deze meisjes en vrouwen zijn eerder verlegen, teruggetrokken en dromerig, dan druk. Zij twijfelen veel, kunnen angstig zijn, voelen zich chaotisch en zijn snel het overzicht kwijt. Meisjes en vrouwen hebben als bijkomende problemen meer angst en depressie, waardoor ze zich terugtrekken, terwijl jongens en mannen vaker opstandig of agressief gedrag en middelenmisbruik laten zien.
ADHD is een serieus probleem
ADHD is geen modeziekte, maar een bij de meeste mensen levenslange aan- doening die tot ernstige belemmeringen en andere aandoeningen kan leiden. Door de ongenuanceerde berichtgeving worden kinderen en volwassenen met ADHD onnodig gestigmatiseerd en aan het twijfelen gebracht.
De positieve kanten van ADHD
ADHD brengt niet alleen belemmeringen met zich mee, het heeft zeker ook positieve kanten. Iemand die bijvoorbeeld snel is afgeleid en goed kan associëren heeft vaak creatieve ideeën die heel nuttig zijn. Impulsieve mensen presteren vaak goed in acute situaties waarin zij snel moeten handelen. Positief aan hyperactiviteit van mensen met ADHD is hun enorme enthousiasme en gedrevenheid. Zij staan bekend als de echte gangmakers, doordat hun enthousiasme vaak aanstekelijk werkt.
Voor vrouwen met ADHD is het belangrijk zich bewust te worden van deze positieve kanten en hiervan gebruik te gaan maken. En daarnaast een manier te vinden om de lastige kanten van ADHD te overwinnen en hun unieke talenten verder te ontwikkelen. Dit met als doel zo optimaal mogelijk te functioneren en vooral een leuk leven te hebben.
Checklist ADHD
Deze checklist is afkomstig uit het boek Bloedirritant! De onzichtbare strijd van vrouwen met ADHD.
ADHD kan er bij iedereen anders uitzien. Wat voor jou lastig is, kan voor een ander geen enkel probleem zijn en andersom. Hieronder staan dertig beweringen uit de zelfrapportagelijst voor meisjes en vrouwen (SASI)3.
1. Mijn aandacht dwaalt af tijdens het lezen of als ik naar iets luister dat ik niet interessant vind.
2. Ik ben snel afgeleid en ga van de ene bezigheid op de andere over zodra iets mijn aandacht trekt.
3. Tijdens gesprekken spring ik van de hak op de tak en vergeet ik wat ik wilde zeggen.
4. Ik heb moeite me te concentreren als ik vlakbij geluiden hoor of als er gesprekken gevoerd worden.
5. Ik moet een tekst herhaaldelijk lezen wil ik hem begrijpen.
6. Als ik me ergens mee bezighoud, verlies ik de tijd volledig uit het oog.
7. Ik zit vaak wat te krabbelen met een pen of met iets te friemelen.
8. Ik praat zo snel dat anderen ‘er geen woord tussen krijgen’.
9. Ik heb er een hekel aan om langere tijd stil te zitten en vind altijd wel een excuus om me te bewegen.
10. Ik doe impulsaankopen.
11. Ik onderbreek anderen vaak, ook al doe ik mijn best dat niet te doen.
12. Ik vind het moeilijk om prioriteiten te stellen – alles lijkt even belangrijk.
13. Ik plan mijn dagindeling zelden en reageer pas zodra zich iets voordoet.
14. Ik stel dingen vaak uit en verzet me tegen taken die moeilijk of onaantrekkelijk zijn.
Bekijk hier de volledige ADHD-checklist (pagina 13 uit het inkijkexemplaar)
Lees meer & bestel hier Bloedirritant! De onzichtbare strijd van vrouwen met ADHD.
Over de auteurs
Jacqueline van de Sande is maatschappelijk werker en werkt ruim 25 jaar in de jeugdhulpverlening. Ze is ervaringsdeskundige en auteur van de driedelige boekenserie Druk en dromerig, ADHD bij meisjes; voor ouders, leerkrachten en meisjes zelf. Jacqueline is eigenaar van ADHD Praktijk van de Sande en coacht tieners en jongvolwassenen met ADHD en hun ouders. Zij verzorgt ook trainingen voor professionals.
Sandra Kooij is psychiater en hoofd van het Kenniscentrum ADHD bij volwassenen en ouderen bij PsyQ in Den Haag. Ze is bijzonder hoogleraar ADHD bij volwassenen aan Amsterdam UMC/VUmc. Sandra Kooij richtte The DIVA Foundation en The European Network Adult ADHD op, en recent met psychiater Dora Wynchank The ADHD Powerbank. Ze is medeoprichter van het Hoofd Hart Hormonen (H3-)netwerk, samen met Janneke Wittekoek, cardioloog, en Dorenda van Dijken, gynaecoloog.
Door de media worden de auteurs regelmatig gevraagd om meer te vertellen over ADHD bij vrouwen. Hier een selectie uit 2025.
BV Uitgeverij SWP
Postbus 12010
1100 AA Amsterdam-Zuidoost
Bezoekadres:
Spaklerweg 79
1114 AE Amsterdam-Duivendrecht
020 - 330 72 00
020 - 330 80 40
klantenservice@mailswp.com
