Geen verjonging en verharding jeugdcriminaliteit, toch zorgen

De jeugdcriminaliteit neemt al jaren af. Toch blijft een heel kleine groep zorgen baren. Zij plegen routineus vermogensdelicten met soms bruut geweld. Emeritus hoogleraar Ido Weijers pleit ervoor met een doordachte aanpak hun criminele routine te stoppen.

In de media verschijnen regelmatig berichten die de indruk wekken dat de jeugdcriminaliteit momenteel sterk toeneemt (zie Weijers, Ferwerda, & Roks, 2021). Het lijkt erop dat steeds meer jongeren op steeds jongere leeftijd in de serieuze criminaliteit belanden en niets ontziend overvallen plegen en geweld gebruiken. Soms wordt zelfs gesproken van een nauwelijks meer te beheersen probleem.

Een dergelijk beeld is echter volstrekt misplaatst. Precies het omgekeerde is het geval. Er is juist al jarenlang sprake van een spectaculaire afname van de jeugdcriminaliteit. Vast staat dat de criminaliteit sinds 2007 over de hele linie van jong tot oud sterk is afgenomen (Van der Laan, 2022). Volgens alle beschikbare bronnen is de criminaliteit van jongeren de afgelopen jaren zelfs nog harder gedaald dan de criminaliteit door volwassenen.

Overall is het aantal overvallen op winkels en restaurants de laatste jaren flink afgenomen. Tegelijkertijd komt uit nadere analyse een verontrustend feit naar voren dat daar dwars tegen ingaat: het aantal aangehouden verdachten van dergelijke misdrijven tussen de elf en zestien jaar blijkt juist omhoog gegaan.

Minstens zo verontrustend is het feit dat de kleine groep ernstige jonge daders, die zich onder meer schuldig maakt aan HIC-delicten, geheel tegen de dominante positieve trend in de afgelopen jaren niet in omvang is afgenomen, maar juist constant is gebleven. De recidive onder deze jeugdigen is de afgelopen jaren zelfs licht gestegen (Weijters, Verweij, Tollenaar, Hill, 2019).

Bron: Sociale Vraagstukken

Bekijk hieronder de boeken van Ido Weijers

Kansen bieden, kansen pakken
De aanpak van jonge veelplegers